روش شناسی پژوهش در علوم انسانی

مطالعات روان شناسانه دینی شناخت، احساس و رفتار دینی را از منظر نظریه های روان شناختی بررسی می کند و فهمی روان شناختی و نو از شناخت، احساس و رفتار دینی ارائه می کند. در غرب هم زمان با شروع این مطالعات، مناقشات نظری دربارة امکان، اعتبار و سودمندی فهم روان شناختی از دین، به ویژه در بین عالمان مسیحی نیز آغاز شده و تاکنون ادامه دارد. در ایران، گرچه این گونه مطالعات گسترش پیدا کرده است، ولی مباحث نظری توسعه چندانی پیدا نکرده است. این پژوهش، با هدف گزارش دیدگاه موافقان و مخالفان این دست پژوهش ها در غرب و ارائه راهکارهایی برای ارتقابخشی به کیفیت پژوهش ها و توسعه مباحث نظری و کمک به اسلامی سازی علم در ایران ارائه شده است. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است. یافته های پژوهش نشان می دهد که دلایل موافقان و مخالفان مطالعات روان شناسانه دینی، حول محورهای جبرگرایی یا عدم جبرگرایی، تقلیل گرایی یا عدم تقلیل گرایی، تعارض یا عدم تعارض ذاتی تبیین های علمی و دینی، سودمندی یا عدم سودمندی عملی، نتایج روان شناسانه دینی و حجیت یا عدم حجیت فهم روان شناختی از مفاهیم و گزارة دینی سامان یافته است.