سال هشتم، شمارة اول، پياپي 15، بهار و تابستان 1396

مرتضي شيرودي / دانشيار مرکز پژوهشي تمدن اسلامي و دين پژوهي پيامبر اعظم صلي الله عليه و آله وسلم    morteza.shiroodi@tamadonpajoohi.ir 
‌دريافت: 06/07/1398 - پذيرش: 09/09/1398

چکيده
حاصل پروژة مدرن‌سازي در غرب، ظهور دو دنياي مدرن و غيرمدرن است؛ دنياهايي که هيچ تناسبي با هم نداشت و در مقابل هم قرار مي‌گرفت. اين تضادها، در دو سطح سيرت و صورت جريان و تداوم يافت. محصول پيدايش اين دو دنيا، بروز انسان جديد و قديم، توأم با دوگانگي‌هايي مانند: علم-جهل، تغيير- ثبات و نظاير آن است. بروز اين دوگانگي‏ ها، که يکي انسان را به‌‌سوي تکثر حقيقت و ديگري به حقيقت مطلق مي‏ کشاند، بحراني را پديد آورد که همة عرصه ‏هاي حيات انسان را در قالب دو وجهي نوگرايي- سنت‌گرايي بازتاب داد. به تدريج و همپاي تمدن غرب، دوگانگي‌هاي ناشي از جدال عميق سنت و مدرنيسم، از مرزهاي آن گذشت و پا به کشورهاي غيرغربي سنتي گذاشت و تأثيرات شگرفي را بر حوزة انديشه و عمل سياسي در کشورهايي چون ايران برجاي نهاد، از جمله اين تأثيرها، رؤيارويي مفاهيم جديد و قديم سياسي در ايران معاصر است. برداشت‏هاي بسيار سطحي از مفاهيم  غربي و کاربست آنها در جامعه ايراني فاجعه‏ هايي چون تقابل نگاه سخت افزاري و نرم‌افزاري درعلوم انساني و بحران در روش‌شناسي علوم اجتماعي را در پي داشته است. تلاش‌هاي زيادي براي گذر از اين بحران، که مي‏توان آن را «بحران علوم انساني ايران» نام نهاد، صورت گرفت، ولي نتايج درخور توجهي نداشت. لذا عدم دست‌يابي به الگوي مناسب  بومي‌سازي، همچنان ضرورت پرداختن به آن و رسيدن به راه حلي در اين زمينه را گوشزد مي‌کند.
كليد‌واژه‌ها: بومي‌سازي، بوم‌گرايي، روش، مفهوم، سنت و مدرنيسم.