روش شناسی پژوهش در علوم انسانی

ازجمله تأثیرگذارترین مسائل در راه دستیابی به علوم انسانی اسلامی، نحوه مواجهه با علوم غربی است. حل این مسئله تأثیر مستقیمی بر میزان بهره مندی از این علوم خواهد گذاشت. در این باره نظریات متفاوتی مطرح است؛ از روشنفکران سکولار گرفته که علم و فناوری غربی را تنها راه پیشرفت تلقی می کنند، تا برخی پژوهشگران دینی که قائل اند در علم و تمدن غربی هیچ برگ زرینی یافت نمی شود که قابل استفاده باشد. هدف این پژوهش آن است که نحوه مواجهه با علوم غربی را در دیدگاه علامه مصباح یزدی واکاوی کرده، براساس آن میزان بهره مندی از این علوم را بررسی نماید. روش پژوهش «توصیفی» و از نوع «تحلیل اسنادی» است. از منظر آیت الله مصباح یزدی، در مواجهه با علوم غربی آسیب هایی وجود داشته که باید از آنها برحذر بود. نحوه مواجهه صحیح، «غرب پژوهی» است و باید در این زمینه نقد و گزینش کرد. اما به عللی میزان بهره مندی از این علوم در بیشتر ساحت ها حداقلی است، به ویژه مبانی و پیش فرض ها، روش شناسی عقلی و نقلی و جنبه هنجاری علوم انسانی. اما بهره مندی از علوم پایه، علوم تجربی و روش شناسی تجربی می تواند حداکثری باشد. در اندیشه آیت الله مصباح یزدی، علوم غربی فی الجمله قابل استفاده است، ولی میزان بهره مندی از آنها در ساحت های گوناگون، یکسان نیست.