مقایسه تطبیقی بین ترجمه ای، به بررسی تطبیقی دو یا چند ترجمه از یک متن بر پایة سه محور کلی «امانت در ترجمه»، «رسایی ترجمه» و «شیوایی ترجمه» اطلاق می گردد. بر این اساس، در یک بررسی تطبیقی، به ترتیب، میزان وفاداری مترجمان به متن اصلی، توانایی آنان در انتقال منظور نویسنده و آراستگی و روان بودن ترجمة آنها مورد بررسی و مقایسه قرار می گیرد. ناتوانی یک مترجم در ارائة ترجمه ای وفادار به متن، رسا و شیوا می تواند به دلیل عواملی چون فرو رفتن در لاک ترجمة تحت اللفظی، عدم توجه به مفاهیم و اصطلاح های علمی، درک نادرست از ساختار جمله ها در زبان مبدأ و عدم رعایت اصول نگارش در زبان مقصد رخ دهد. برای عینی تر شدن مباحث، این مقاله چارچوب پیشنهادی مزبور را در بررسی تطبیقی دو ترجمه، به کار گرفته است. بررسی مزبور به خوبی مزیت ها و معایب هر یک از این دو ترجمه را به شکلی ملموس و عینی نمایان کرده و می تواند الهام بخش مطالعات بعدی باشد.
توکلی، محمدجواد.(1388) اصول و مبانی مقایسه تطبیقی بین ترجمهای به همراه مقایسة تطبیقی دو ترجمه از کتاب توسعه به مثابة آزادی اثر آمارتیاسن /. دو فصلنامه روش شناسی پژوهش در علوم انسانی، 1(1)، 165-224
محمدجواد توکلی."اصول و مبانی مقایسه تطبیقی بین ترجمهای به همراه مقایسة تطبیقی دو ترجمه از کتاب توسعه به مثابة آزادی اثر آمارتیاسن /". دو فصلنامه روش شناسی پژوهش در علوم انسانی، 1، 1، 1388، 165-224
توکلی، محمدجواد.(1388) 'اصول و مبانی مقایسه تطبیقی بین ترجمهای به همراه مقایسة تطبیقی دو ترجمه از کتاب توسعه به مثابة آزادی اثر آمارتیاسن /'، دو فصلنامه روش شناسی پژوهش در علوم انسانی، 1(1), pp. 165-224
توکلی، محمدجواد. اصول و مبانی مقایسه تطبیقی بین ترجمهای به همراه مقایسة تطبیقی دو ترجمه از کتاب توسعه به مثابة آزادی اثر آمارتیاسن /. روش شناسی پژوهش در علوم انسانی، 1, 1388؛ 1(1): 165-224