روش شناسی پژوهش در علوم انسانی

قوام هر علمی، به نظریات مطرح شده در آن وابسته است و اصولاً نمی توان علمی را یافت که مشتمل بر نظریه نباشد. با این حال، تا کنون تعریف مشخصی از نظریه، که مورد اتفاق همه باشد، ارائه نشده است. واکاوی ماهیت نظریه در هر علمی، بخشی از روش شناسی آن علم است و اهمیت آن از این جهت است که در علوم نو بنیاد، همچون اقتصاد اسلامی، لازم است همزمان با رشد علم، مباحث روش شناسی نیز دنبال شود تا مسیر رشد علم به انحراف کشیده نشود. در این مقاله، ماهیت نظریه‌ی اقتصادی در اقتصاد رایج و اقتصاد اسلامی و ویژگی های آن، به روش تحلیلی - توصیفی مورد ارزیابی گرفته است. علاوه بر تعریف به انواع نظریه، کارکرد و گستره‌ی آن و همچنین، ویژگی های نظریه در اقتصاد اسلامی پرداخته خواهد شد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که نظریه پردازی در اقتصاد شامل مکتب، نظام و تحلیل اقتصادی می شود. نظریه می تواند اثباتی یا هنجاری یا تجویزی باشد و همچنین، کارکردهایی چون توصیف، تبیین، پیش بینی، و هدایت و راهنمایی داشته باشد.